Viêm phổi vốn là căn bệnh đã quá quen thuộc với chúng ta. Nó có nhiều loại, một trong số đó là viêm phổi bệnh viện. Tình trạng này là khi người bệnh không hề có các triệu chứng hô hấp, nhiễm trùng nào trước khi vào viện, nhưng lại mắc phải viêm phổi sau ít nhất 48 tiếng nhập viện.
Nguyên nhân gây viêm phổi bệnh viện
Viêm phổi là một bệnh truyền nhiễm do nhiều tác nhân như vi khuẩn, vi rút và các mầm bệnh không điển hình gây ra các hiện tượng nhiễm trùng trong phổi.
Ngoài nguyên nhân gây bệnh do các vi khuẩn phổ biến như nhóm vi khuẩn Gram âm và nhóm vi khuẩn Gram dương, viêm phổi bệnh viện (Hospital Acquired Pneumonia- HAP ) còn xảy ra do nhiều yếu tố khác :
Yếu tố từ người bệnh: HAP có khả năng phát triển cao hơn ở người cao tuổi. Nó liên quan đến tình trạng dinh dưỡng, bệnh phổi mãn tính, bệnh thần kinh cơ và ức chế miễn dịch.
Các yếu tố y tế: Điều trị thở máy, kiểm tra áp lực nội soi, phẫu thuật ngực và bụng, đặt nội khí quản hoặc mở khí quản, đặt ống thông mũi dạ dày hoặc áp dụng một số lượng lớn kháng sinh đều có liên quan đến HAP.
Áp dụng các thiết bị điều trị hô hấp: Ô nhiễm các thiết bị điều trị hô hấp là yếu tố nguy cơ của HAP, bao gồm ống thông khí cơ học, thiết bị tạo độ ẩm, ống thông hút phế quản và người chăm sóc liên quan. Nếu một ống soi phế quản bị ô nhiễm được sử dụng, nó cũng có thể gây ra viêm phổi bệnh viện.
Triệu chứng viêm phổi bệnh viện
Do các bệnh tiềm ẩn làm suy yếu khả năng phản ứng của cơ thể, nên bệnh khởi phát có thể được che giấu cùng với các triệu chứng không điển hình:
- Triệu chứng đường hô hấp: Ho và đờm có mủ là những triệu chứng cơ bản, ngoài ra có thể khó thở, tức ngực.
- Triệu chứng toàn thân: Sốt là phổ biến nhất, đau đầu, mệt mỏi, tím tái, giảm huyết áp, thiểu niệu, rối loạn ý thức ..v..v…
Chẩn đoán viêm phổi bệnh viện
Chẩn đoán lâm sàng sơ bộ về viêm phổi bệnh viện có thể dựa trên các yếu tố:
- Có tiền sử nhập viện hoặc có tiền sử điều trị tại bệnh viện.
- Sốt, ho, nhức đầu, khó thở, tím tái ..v..v.. sau 48 giờ nhập viện hoặc trong vòng 48 giờ sau khi xuất viện.
- Nghe phổi có ran, gõ phổi đục.
- Kiểm tra máu thường xuyên xuất hiện số lượng bạch cầu tăng.
- Kiểm tra X-quang ngực thấy hình ảnh thâm nhiễm phế nang, phế quản hơi, các tổn thương đông đặc, tràn dịch màng phổi.
Điều trị viêm phổi bệnh viện
Điều trị viêm phổi bệnh viện chủ yếu bao gồm điều trị chống nhiễm trùng, điều trị triệu chứng, điều trị hỗ trợ và điều trị các biến chứng. Do bệnh có nguy cơ tử vong cao, nên khi phát hiện có khả năng bị viêm phổi, chúng ta cần phải tiến hành điều trị ngay. Việc điều trị bằng kháng sinh cần được chỉ định sớm nhất có thể.
- Đối với trường hợp nhẹ, nguy cơ thấp, có thể dùng các loại kháng sinh phổ rộng phù hợp với các triệu chứng lâm sàng như: cephalosporins thế hệ 3 và thế hệ 4 , betalactam/ức chế beta lactamase, ertapenem.
- Đối với các trường hợp nặng, nguy cơ cao, có thể sử dụng một trong các liệu pháp kháng sinh phối hợp sau: Beta Lactam phổ rộng phối hợp Aminoglycosid , Colistin phối hợp Carbapenem/Cefoperazone.
Thời gian dùng kháng sinh điều trị thông thường kéo dài từ 7-10 ngày, nếu nhiễm các vi khuẩn đa kháng thuốc hoặc có các triệu chứng đi kèm như sốt cao kéo dài, có đờm mủ thì thời gian điều trị sẽ lâu hơn.
Một số cách phòng ngừa viêm phổi bệnh viện
Đặt bệnh nhân ở tư thế ngồi nửa người(nếu không có chống chỉ định) để giảm nguy cơ hít phải. Tránh sử dụng thuốc an thần và thuốc chống ho gây ức chế trung tâm hô hấp. Đối với bệnh nhân hôn mê, nên vệ sinh răng miệng, hút đờm thường xuyên để giảm hít phải.
Đối với các thiết bị trị liệu hô hấp phải khử trùng, diệt khuẩn nghiêm ngặt. Các vật phẩm tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với niêm mạc đường hô hấp dưới như khẩu trang, ống nội khí quản, ống thông khí quản, thiết bị mũi và miệng nhân tạo, ống hút, v..v phải được khử trùng hoặc khử trùng ở mức cao.
Khử trùng mức độ cao có thể được làm nóng ở 76 độ C trong 30 phút, hoặc bằng chất khử trùng hóa học có liên quan trong 20 phút. Sau khi khử trùng, rửa sạch, lau khô và đóng gói. Trong quá trình xử lý tránh để các vật dụng bị ô nhiễm thêm một lần nữa.
Ngoài ra còn có Vắc-xin vi khuẩn đã đạt được hiệu quả đáng kể trong việc phòng ngừa bệnh viêm phổi do phế cầu khuẩn.
Viêm phổi bệnh viện đang có tỷ lệ bệnh nhân ngày càng gia tăng, vì vậy qua một số thông tin cơ bản trên đây, mong rằng các bạn cũng đã nắm rõ được phần nào về bệnh viêm phổi bệnh viện. Đây là một loại bệnh phổi không thể bỏ qua. Nó làm tổn hại, ảnh hưởng đến sức khỏe của chính các bạn.
Vậy nên cẩn thận, chú ý đến các biểu hiện, triệu chứng thay đổi liên quan đến phổi. Tìm hiểu các thông tin liên quan đến bệnh viêm phổi nói chung và bệnh viêm phổi bệnh viện nói riêng, nắm vững các thông tin cơ bản và dưới sự tư vấn của bác sĩ để điều trị sớm ,có lợi cho sự phục hồi phổi của người mắc phải.