Xương chày (xương cẳng chân) là gì? Điều trị gãy xương chày

Xương chày là gì?

Xương chày hay còn được gọi là xương cẳng chân, thực chất đây là một phần xương dài rất quan trọng trong toàn bộ chi dưới. Tại vùng cẳng chân, xương chày với xương mác là hai xương quan trọng nhất và có kích thước lớn nhất. Chúng có chức năng điều hòa những hoạt động ở khớp gối và khớp cổ chân. Ngoài ra nó giúp nâng đỡ toàn bộ phần trọng lượng của cơ thể cũng như cho phép cơ thể di chuyển linh hoạt hơn.

Xương chày là xương quan trọng, nó đóng vai trò chủ lực với cấu tạo lớn hơn cả xương mác nên chức năng của xương chày quan trọng hơn xương mác. Vị trí chính xác của xương chày nằm ở dưới khớp gối và trên khớp cổ chân.

Gãy xương chày có nguy hiểm không?

Gãy xương chày là tình trạng gãy xương ở cẳng chân, việc gãy đi một trong hai xương lớn nhất ở cẳng chân có tác động rất lớn đến hoạt động của cơ thể. Những triệu chứng của gãy xương chày dao động từ tình trạng bầm tím đến triệu chứng đau dữ dội ở cẳng chân, tùy theo mức độ chấn thương.

Việc chẩn đoán loại chấn thương, được các bác sĩ thực hiện làm xét nghiệm khám lâm sàng đồng thời yêu cầu một số xét nghiệm xem hình ảnh gãy xương chày.

Ngoài ra, tùy thuộc vào từng loại xương chày bị gãy mà các bác sĩ có thể sẽ đề nghị phẫu thuật.

Vậy khi bị gãy xương chày mất bao lâu thì có thể hồi phục? Trong thực tế, thời gian hôig phục gãy xương chày phụ thuộc vào mức độ của gãy xương. Đa số các trường hợp có thể mất từ 4-6 tháng để vết thương được chữa lành. Bạn cùng nên thường xuyên đến bệnh viện để các bác sĩ thăm khám sau khi điều trị để biết được mức độ phục hồi của xương và thời gian khi nào nên tập vật lý trị liệu.

Xương chày là một trong số những xương thường hay bị gãy nhiều nhất trong cơ thể con người.

Triệu chứng gãy xương chày

Những biểu hiện phổ biến rõ rệt của tình trạng gãy xương chày là:

Cảm giác đau dữ dội ở dưới cẳng chân
Khó khăn trong việc di chuyển, chạy hoặc đá
Tê hay ngứa ran ở chân
Khả năng chịu lực kém ở chân bị thương
Xảy ra các biến dạng ở cẳng chân, đầu gối, ống chân hay vùng mắt cá chân
Xương nhô hẳn ra khỏi chỗ rách da
Hạn chế những vận động uốn cong ở xung quanh đầu gối
Sưng tấy xung quanh vùng vùng bị chấn thương
Bầm tím hoặc xanh tím ở vùng chân bị thương

Trong trường hợp khi xương chày bị gãy hoặc chấn thương nặng thì xương mác cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Ngoài những triệu chứng gãy xương mác trên thì bạn cũng có thể gặp phải một số triệu chứng khác không được đề cập tại đây.

Nguyên nhân gãy xương chày

Gãy xương chày chủ yếu là do chấn thương gặp phải trong đời sống, cụ thể như sau:

Do va chạm mạnh: nguyên nhân này thường có liên quan đến một tai nạn giao thông xe máy hoặc ô tô. Hầu hết những trường hợp gãy xương chày do tai nạn giao thông đều dẫn đến các gãy xương chày nghiêm trọng nhất.
Do té ngã từ độ cao lớn rơi xuống các bề mặt cứng: tình trạng này rất thường xảy ra đối với những người già hoặc người đi không vững và vận động viên.
Những chuyển động xoắn như xoay vòng: những môn thể thao như trượt băng, trượt tuyết hoặc các môn thể thao đối kháng chính là lý do phổ biến gây ra chấn thương này.
Một số tình trạng sức khỏe có thể ảnh hưởng đến việc gãy xương chày. Chúng gồm có bệnh tiểu đường tuýp 2, các tình trạng tổn thương ở xương có từ trước như viêm xương khớp.

Chẩn đoán

Gãy trục xương chày được các bác sĩ chẩn đoán dựa vào bệnh án từ bệnh nhân, trong đó gồm những loại chấn thương đã từng gặp phải. Bác sĩ sẽ hỏi về tình trạng sức khỏe khác mà bạn đang mắc như bệnh tiểu đường hay bất kỳ loại thuốc nào mà bệnh nhân sử dụng.

Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra kĩ những dấu hiệu sau:

Các dị dạng dễ nhận biết
Da có bị rách không
Xương có nhô ra ngoài da
Sưng
Bầm tím
Bất thường
Các cảm giác của bệnh nhân
Sức mạnh cơ bắp

Một số xét nghiệm như chụp X-quang hoặc các chẩn đoán hình ảnh khác như chụp CT sẽ được thực hiện. Hình ảnh từ phim chụp X-quang sẽ giúp các bác sĩ xác nhận tình trạng gãy xương chày. Ngoài ta bác sĩ cũng sẽ kiểm tra cả đầu gối hoặc các khớp mắt cá chân xem có bị ảnh hưởng bởi gãy xương chày không.

Điều trị gãy xương chày

Bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố khi điều trị gãy xương chày, gồm có:

Mức độ của chấn thương, mức độ tổn thương ở các mô mềm
Lý do xảy ra chấn thương
Sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và bệnh sử y tế
Mong muốn của bệnh nhân hiện tại
Kiểm tra bất kỳ tình trạng gãy xương khác (nếu có) như gãy xương mác

Việc điều trị nội khoa xương chày khi bị gãy sẽ bao gồm:

Bó bột
Hạn chế các chức năng cơ chân, tuy nhiên vẫn cho phép bạn thực hiện một số cử động
Những loại thuốc giảm đau có tác dụng chống viêm hoặc gây mê
Vật lý trị liệu sẽ được thực hiện sau điều trị
Phương pháp tập luyện tại nhà
Dùng nạng hỗ trợ vận động

Trong một số trường hợp nặng, các bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Cách này thường được sử dụng với các trường hợp gãy xương hở, gãy vụn hay xương chân rất yếu. Phẫu thuật cũng cần thiết khi các phương pháp điều trị nội khoa gãy xương chày không có hiệu quả.

Những thủ thuật phẫu thuật sau đây thường được áp dụng để điều trị gãy xương chày:

Cố định ở chỗ bao gồm sử dụng ốc vít, thanh, hoặc tấm thép để cố định xương chày với nhau
Cố định ở bên ngoài, kết nối ốc vít hay các đinh chốt xương gãy với thanh kim loại bên ngoài chân

Lưu ý sau điều trị

Lối sống và những biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp người bệnh hồi phục gãy xương chày nhanh chóng:

Chuyển động liên quan đến vận động đầu gối, mắt cá chân hoặc bàn chân, ngón chân được khuyến khích ở giai đoạn đầu khi phục hồi, để tránh cứng khớp.
Vật lý trị liệu nên thực hiện sau khi tháo bột, nẹp, khôi phục lại sức cơ bắp và chuyển động linh hoạt khớp.
Đi bộ sẽ hỗ trợ xương liền nhanh hơn nhưng có thể cần nạng để hỗ trợ.