Bệnh thoái hóa cột sống và thoái hóa cột sống thắt lưng là gì

Thoái hóa cột sống thắt lưng nói riêng và bệnh thoái hóa cột sống nói chung là một trong những bệnh xương khớp nguy hiểm. Vậy cụ thể căn bệnh này là gì, nguyên nhân, dấu hiệu, triệu chứng, cách chữa như nào ? Cùng tìm hiểu nhé.

Cấu tạo cột sống và vị trí các đốt sống

Cấu tạo cột sống của con người là tập hợp gồm 33-34 đốt sống được xếp chồng lên nhau và kết hợp với nhau . Cột sống gồm 5 đoạn được kí hiệu như sau:

• 7 đốt sống cổ: Từ C1 đến C7
• 12 đốt sống lưng: D1 đến D12
• 5 đốt sống thắt lưng: L1 đến L5
• 5 đốt sống hông S1 đến S5
• 4 đốt sống cụt

Thoái hóa cột sống là gì

Thoái hóa cột sống là những biến đổi hình thái gồm các biến đổi thoái hóa ở đĩa đệm, thân đốt sống và ở các mỏm gai sau.

Theo nhận định của các chuyên gia và thực nghiệm đã cho thấy. Những vị trí như cổ, lưng và thắt lưng là dễ bị thoái hóa nhất. Và độ tuổi bắt đầu có dấu hiệu là những người từ 35 tuổi trở lên.

Xét về mặt chuyên khoa, ở những người bệnh nhân bị mắc thoái hóa đốt sống lưng đều là do quá trình của sự hao mòn đốt sống kéo dài.

Nguyên nhân thoái hóa cột sống thắt lưng

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên bệnh thoái hóa cột sống lưng nói riêng và thoái hóa cột sống nói chung ví dụ như :

Lao động sai tư thế

Nguyên nhân bị thoái hóa đốt sống lưng từ việc lao động sai tư thế lâu ngày là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất.

Những công việc luôn đòi hỏi phải đứng lâu, ngồi nhiều, khuân vác nặng… có thể làm lệch cấu trúc bình thường của cột sống. Từ đó hình thành nên nguyên nhân thoái hóa cột  sống.

Hoạt động quá sức

Thường xuyên mang vác những vật nặng trên vai, lưng hay thể dục, thể thao quá sức là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống thắt lưng. Bởi những hoạt động này thúc đẩy sự tổn thương nhanh ở sụn và xương dưới sụn. Nguyên nhân này thường xuất phát ở những người trẻ tuổi.

Chấn thương

Bắt nguồn từ những tác động nhẹ như té ngã dập mông hoặc tai nạn trong cuộc sống.

Nếu các chấn thương này không được điều trị triệt để sẽ làm cho cột sống bị biến dạng. Dần dần sẽ làm chúng trở nên yếu đi và không chịu được áp lực của cơ thể.

Không chỉ có vậy nếu bạn luyện tập thể thao không đúng phương pháp không những không giúp ích cho cơ thể mà còn gây ra những tổn thương không đáng có.

Lười vận động

Đây cũng là nguyên nhân gây bệnh thoái hóa đốt sống lưng. Lười vận động làm máu lưu thông kém, không đủ dưỡng chất nuôi dưỡng cột sống dẫn đến các bộ phận ở cột sống dễ bị co cứng, kém linh hoạt tạo điều kiện thuận lợi phát triển bệnh.

Không chỉ có vậy, nếu chúng ta vận động không đúng cách sẽ gây phản tác dụng với cơ thể. Từ đó làm quá trình thoái hóa cột sống diễn ra nhanh hơn.

Do tuổi tác

Tuổi tác càng cao thì tốc độ thoái hóa càng nhanh, xương khớp và sụn khớp cũng vậy.

Nguyên nhân thoái hóa cột sống là khi các khớp xương bị thoái hóa và yến dần khiến khả năng chịu lực cũng suy giảm. Đây chính là nguyên nhân khiến đa số người mắc phải chứng bệnh này.

Mặc dù vậy điều này có thể bị ảnh hưởng bởi lối sống sinh hoạt của từng người. Nếu có lối sống lành mạnh thì phải đến khoảng 50, 60 tuổi mới mắc bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng. Ngược lại sẽ mắc bệnh từ 35 40 tuổi.

Do yếu tố di truyền bệnh lý

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống xuất phát từ di truyền bởi thế hệ trước khiến cơ thể bị lão hóa sớm hơn bình thường. Trường hợp này tuy ít nhưng vẫn có thể xảy ra với bệnh nhân.

Nguyên nhân này chủ yếu bắt nguồn từ bệnh thoát vị đĩa đệm cũng như gai cột sống.

Tuy không trực tiếp gây thoái hóa nhưng những bệnh lý này khi phát triển sẽ làm chèn ép lên các dây thần kinh cũng như tủy sống. Qua đó thúc đẩy quá trình lão hóa cho nên cũng được coi là nguyên nhân thoái hóa cột sống thắt lưng.

Triệu chứng thoái hóa cột sống

Với rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh lý thì còn tùy vào mức độ đĩa đệm bị phá hủy mà có những triệu chứng bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng khác nhau.

• Bệnh lý khiến bạn không thể cúi được hoặc khi ngồi xuống cần một thời gian mới đứng dậy được.
• Biểu hiện thoái hóa cột sống là các cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội hay co cứng cơ cạnh đốt sống kéo dài trên 2 tháng. Không chỉ xuất hiện ở vùng cột sống mà có thể lan ra tay và chân. Thường gặp vào nửa đêm hoặc sáng khi thức dậy.
• Nhiệt độ môi trường giảm đột ngột cũng gây ra các cơn đau nhức.
• Dấu hiệu thoái hóa cột sống dễ nhận thấy là không thể đứng thẳng mà phải nghiêng về một bên để giảm đau nhức.
• Những cơn đau diễn ra có tính cơ học. Tức là đau khi vận động và giảm hoặc biến mất khi nghỉ ngơi.
• Ngoài ra nếu người bệnh nhận thấy có biểu hiện mất cảm giác nửa người thì cũng có thể mắc bệnh thoái hóa.
• Khi bị thoái hóa đốt sống vùng ngực sẽ gây ra triệu chứng khó thở.

Thoái hóa cột sống có nguy hiểm không

Thoái hóa cột sống là căn bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Nhưng ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống cũng như năng suất làm việc.

• Hạn chế khả năng vận động: Thoái hóa cột sống gây đau, viêm khớp và mọc gai ở đốt sống khiến cho bệnh nhân khó cử động.
• Sau đó sẽ là vòng luẩn quẩn giữa việc ngủ và việc đau. Theo nghiên cứu, ở người bệnh, có mối quan hệ nhân – quả giữa cơn đau và mất ngủ.
• Đau nhức lan rộng toàn thân: Ngoài vị trí bị thoái hóa, người bệnh dễ bị đau nhức, đau khắp cơ thể, ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt hàng ngày.
• Chèn ép dây thần kinh gây bại liệt: Nếu bệnh không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến tình trạng teo cơ, xơ cứng khớp, bại liệt và mất hoàn toàn khả năng vận động.

Thoái hóa cột sống lưng có chữa được không?

Bởi những hệ lụy và hậu quả do căn bệnh mang lại. Vì vậy nhiều người bệnh cùng có một nỗi lo chung là liệu bệnh thoái hóa cột sống lưng có chữa được không?

Có thể khẳng định rằng, bệnh hoàn toàn có thể chữa trị được. Tuy nhiên, có chữa được không phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng của người bệnh sẽ là yếu tố chính quyết định điều này.

Cách chữa bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng bằng tây y

Thoái hóa cột sống nên uống thuốc gì ?

• Thuốc giãn cơ: mydocalm, myonal…
• Thuốc chống viêm giảm đau: diclofenac, meloxicam, piroxicam, paracetamol…
• Các thuốc điều trị thoái hoá cột sống lưng tác dụng chậm như: chondroitin, glucosamin, diacerin…

Tuy nhiên những loại thuốc này chỉ có tác dụng giảm đau tạm thời. Mà còn gây ra các tác dụng phụ cho nên không được sử dụng thường xuyên.

Chữa thoái hóa cột sống bằng thuốc nam

Những cây thuốc nam chữa bệnh thoái hóa cột sống có thể bắt gặp ngay trong vườn nhà bạn. Đó có thể là những thảo dược gắn liền với cuộc sống hàng ngày mà chúng ta không biết.

Tuy nhiên việc lựa chọn những bài thuốc nam trị thoái hóa cột sống cũng cần phù hợp và tuân thủ theo nguyên tắc ưu tiên hiệu quả từ cao đến thấp.

Trị thoái hóa cột sống bằng thuốc nam có thể coi là những bài thuốc dân gian chữa bệnh được ông cha ta đúc rút kinh nghiệm từ nhiều đời nay, được lưu truyền qua nhiều thế hệ mà có.

Không những vậy các cây thuốc nam này còn có tác dụng ngăn biến chứng thoái hóa cột sống. Đó là cách chữa vôi hóa cột sống sử dụng thảo dược tự nhiên cũng vô cùng hiệu quả.

Cách điều trị thoái hóa cột sống bằng cây nhàu

Các nhà khoa học đã tìm ra trong quả nhàu có hơn 150 chất khác nhau. Bao gồm nhiều vitamin và khoáng chất.

Bài thuốc 1 :

• 12g rễ nhàu
• Rau ngót, cối xay, dây gùi, ngó bần, đậu săng, tầm gửi cây dâu, rễ ngà voi mỗi loại 8g
• 12g ngũ trảo

Cho vào ấm sắc với nửa lít nước, sắc còn 250ml. Uống khi còn nóng 2 lần/1 ngày

Bài thuốc 2 :

• Rễ cây nhàu: 20g
• Dây đau xương: 20g
• Củ Khúc khắc (Thổ phục linh): 20g
• Rễ cỏ xước: 20g
• Cam thảo dây: 6g

Bài thuốc trị thoái hóa cột sống bằng quả Ớt

• Cách 1: Dùng 10-15 quả ớt chín, 3 lá đu đủ, 80g rễ cây ớt chỉ thiên, đem giã nhỏ, ngâm rượu theo tỷ lệ 1/2, dùng để xoa bóp thắt lưng mỗi lần xuất hiện cơn đau.
• Cách 2: 50g lá ớt cay, rửa sạch, giã nát, rang nóng với chút rượu, bọc trong túi vải đắp vào chỗ đau. Lưu ý chờ thuốc ở nhiệt độ thích hợp mới đắp tránh bị bỏng. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần. Thuốc nguội thì mang đi rang lại.

Sử dụng cây cỏ xước để điều trị thoái hóa cột sống

Cỏ xước là loại cây thuộc họ nhà cỏ, mọc tự nhiên hoặc được trồng nhiều ở các quốc gia Đông nam á hoặc Châu á. Tại nước ta cỏ xước không chỉ được dùng như một loại rau ẩm thực còn là một vị thuốc điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng rất hiệu quả.

Nguyên liệu: 300g thảo dược phơi khô, 100g thảo dược tươi cho một lần sử dụng.

Cách dùng: Thảo dược khô thì đem vào sắc với 500ml nước. Khi nào ước chừng nước vơi đi gần một nửa còn khoảng gần 300ml thì bỏ ra uống. Ngày uống từ 1-2 lần tùy theo thời gian của mỗi bệnh nhân.

Nguyên liệu tươi cho vào cối giã nhuyễn có thể kết hợp thêm một lượng nhỏ lá lốt và ngải cứu để giã nhuyễn cùng. Lấy nước hỗn hợp  đã giã bôi đều lên vùng lưng bị đau. Sau đó lấy bã đắp trực tiếp lên vị trí đau. Để khoảng 30 phút rồi bỏ đi, thực hiện đồng thời với bài thuốc uống.

Bài thuốc chữa bệnh thoái hóa cột sống từ lá lốt

Sử dụng lá lốt để chữa thoát vị, đau lưng, thoái hóa… trong y học cổ truyền được đánh giá rất cao. Lá lốt có vị nồng, tính ấm, hơi cay có rất nhiều tác dụng như chữa phong hàn, giảm đau nhức. Những bệnh liên quan đến tiêu hóa. Trong đó nổi bật hơn cả là tác dụng của bài thuốc trị thoái hóa cột sống thắt lưng  từ lá lốt.

Cách làm: Lá lốt có thể lấy cả lá hoặc thân, rửa sạch phơi khô, bảo quản nơi khô ráo. Mỗi lần sử dụng lấy từ 100 – 200 g lá lốt khô đem sắc với khoảng 500 ml nước rồi đem ra uống. Ngày uống 1 lần kéo dài từ 1 – 2 tuần là người bệnh sẽ cảm thấy tình trạng bệnh được thuyên giảm rõ rệt.

Cây rau dền gai chữa thoái hóa cột sống

Rau dền gai hay còn gọi là rau dền hoang có tên khoa học là Amaranthus spinosus. Rau dền gai có tính mát là loại rau thực phẩm phổ biến của người dân  Việt Nam. Tuy nhiên nhiều người có lẽ vẫn chưa biết tác dụng chữa thoái hóa cột sống thắt lưng cực kì hiệu quả của loại cây thuốc nam này.

Cách dùng: Bệnh nhân có thể ăn rau dền gai hàng ngày bằng cách luộc hoặc xào. Kết hợp việc sắc lấy nước uống từ việc phơi khô rau dền gai trước đó. Mỗi cốc nước thuốc rau dền gai mỗi ngày sẽ cam kết về mức độ hiệu quả cho bệnh nhân bị thoái hóa.

Chữa bệnh thoái hóa cột sống từ cây trinh nữ

Cây trinh nữ hoàng cung hay còn gọi là cây xấu hổ, được mọc hoang rất nhiều ở nước ta. Trong vài năm gần đây nhận thấy được vai trò to lớn của trinh nữ hoàng cung. Trong y học nhiều địa phương cũng đã khoanh vùng trồng thí điểm loại thảo dược này.

Trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng trinh nữ hoàng cung thực hiện khá đơn giản. Bệnh nhân chỉ cần dùng rễ cây trinh nữ hoàng cung rửa sạch phơi khô sau đó sắc lấy nước uống như những bài thuốc nam thông thường.

Chữa thoái hóa cột sống bằng đu đủ, mễ nhân

Cây mễ nhân (Ý Dĩ)

Đây là một món ăn dành cho người hay bị đau nhức do xương khớp thoái hóa.

Lấy mỗi thứ 30g, rửa sạch, cho vào nồi, đổ thêm một chén nước. Đun liêu riêu đến khi thấy mễ nhân chín mềm thì thêm ít đường trắng vào. Vừa là món ăn, vừa là bài thuốc lành tính nhưng người bệnh phải dùng trong thời gian dài mới thấy tác dụng.

Bài thuốc chữa thoái hóa cột sống bằng cây xương rồng

• Bạn nhổ hết gai trên nhánh của xương rồng.
• Đem xương rồng rửa sạch rồi ngâm nước muối để bỏ hết tạp chất và bụi bẩn bán trên nhánh xương rồng.
• Bỏ xương rồng ra để cho ráo nước rồi cho lên bếp lửa than nướng và trở đều 2 mặt. Mỗi lần nướng khoảng 5 phút thì đảo mặt một lần.
• Sau đó cho xương rồng đã được nướng vào chiếc khăn sạch không quá dày rồi đắp lên vùng cột sống bị thoái hóa.
• Mỗi lần đắp xương rồng thì nên đắp từ 5-10 phút rồi thay thế bằng miếng xương rồng khác.

Bạn chỉ cần thực hiện theo cách trị thoái hóa cột sống bằng cây xương rồng này 1 lần sẽ giúp máu huyết lưu thông tốt và tăng cường tuần hoàn máu. Từ đó giảm ú trệ và giảm các triệu chứng đau nhức.

Cách phòng bệnh thoái hóa cột sống

Từ cách nguyên nhân có thể gây ra bệnh lý thì có 2 nhóm cách phòng bệnh mà bất kì ai cũng có thể áp dụng.

Phòng tránh với những người chưa bị bệnh

• Người bị thoái hóa cột sống thắt lưng không cúi xuống khi bê đồ. Mà phải ngồi hẳn xuống dùng lực chân để nâng vật nặng, tránh làm tổn thương xương khớp.
• Tránh đứng hoặc chạy, đi bộ dài gây mất sức.
• Tránh tập những môn thể thao mạnh như đá bóng, nâng tạ, quần vợt… Mà phải theo chỉ định của bác sĩ
• Sau mỗi ngày làm việc dài, nên xoa bóp, chăm sóc trực tiếp đến cột sống, không nên gắng sức.
• Phân phối thời gian hợp lý trong ngày, tránh làm việc quá sức.
• Thường xuyên chuyển mình khi ngủ, hạn chế chỉ sử dụng 1 hoặc hai tư thế, dễ gây ảnh hưởng cột sống.
• Có chế độ ăn hợp lý, giàu canxi sẽ phòng tránh thoái hóa đốt sống lưng hiệu quả
• Thêm nữa, khi có biểu hiện đau lưng, đau vai, hoặc thường xuyên mỏi mệt. Nên đến các cơ sở y tế để thăm khám, không tự ý chữa hoặc đi châm cứu bấm huyệt.
• Thường xuyên giữ cho cân nặng trong phạm vi cho phép, hạn chế tình trạng béo phì.
• Thăm khám định kỳ về xương khớp tại những cơ sở chuyên khoa để sớm phát hiện bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời.
• Điều trị dứt điểm và triệt để các căn bệnh chấn thương cột sống

Phòng ngừa bệnh tiến triển với người đã bị thoái hóa

Với những người đã bị bệnh, thì tùy vào tình trạng bệnh, mức độ nặng, nhẹ khác nhau để có biện pháp phòng ngừa thoái hóa cột sống phù hợp:

• Có chế độ sinh hoạt phù hợp để giữ cho tinh thần thoải mái, tránh gây ra nhiều tác động lên cột sống.
• Luyện tập những bài thể dục phù hợp để hạn chế các cơn đau, nhưng không làm tình trạng bệnh thêm nặng.
• Lên chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng, tránh thực phẩm có nhiều đạm, đồng thời hạn chế sử dụng nhiều muối.
• Không sử dụng các loại chất, đồ uống kích thích.
• Luôn kiểm soát cân nặng, để tránh cho việc cột sống phải gánh trọng lượng cơ thể quá lớn.

Trên đây là toàn bộ thông tin về bệnh thoái hóa cột sống cũng như thoái hóa cột sống thắt lưng. Mong rằng bạn đọc nắm được rõ nguyên nhân, triệu chứng… để nhận thức đúng bệnh lý.